Một trong những quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết 68-NQ/TW là “xây dựng, hoàn thiện pháp luật và cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển trong những lĩnh vực ưu tiên, đầu tư nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số…”.
Trên tinh thần đó, nhằm mục tiêu thu hút đội ngũ nhân lực chất lượng cao - là tiền đề và động lực căn bản để phát triển khoa học công nghệ, ngày 19/09/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 249/2025/NĐ-CP quy định cơ chế, chính sách thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (“Nghị định 249”) áp dụng đối với việc thu hút các chuyên gia là người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài của các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp được giao chủ trì thực hiện chương trình, nhiệm vụ, dự án khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Sau đây gọi chung là "Khoa học Công nghệ”). Nghị định 249 có nhiều nội dung đáng chú ý như sau:
1. Để được hưởng ưu đãi, chuyên gia phải là những nhà khoa học có trình độ và uy tín cao trên thế giới
Theo Nghị định 249, chuyên gia phải là “người có kiến thức, trình độ, kinh nghiệm nghiên cứu trong một hoặc nhiều lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số” và đáp ứng các tiêu chí dưới đây:
a) Tiêu chí chung:
- Chủ trì hoặc tham gia thực hiện nhiệm vụ Khoa học Công nghệ, có đóng góp thiết thực cho sự phát triển của quốc gia, khu vực và quốc tế;
- Có lý lịch rõ ràng, có đạo đức tốt;
- Có mong muốn cống hiến cho sự phát triển Khoa học Công nghệ của Việt Nam.
b) Tiêu chí cụ thể: ngoài các tiêu chí chung, chuyên gia phải đáp ứng 1 trong các tiêu chí cụ thể dưới đây
- Là tác giả hoặc đồng tác giả sáng chế được cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đã được ứng dụng, chuyển giao tạo ra sản phẩm có giá trị thực tiễn; hoặc có chuyên môn sâu, giàu kinh nghiệm trong ngành, lĩnh vực phù hợp với nhiệm vụ thực hiện tại Việt Nam và đang công tác tại bộ phận nghiên cứu của viện nghiên cứu, trường đại học hoặc doanh nghiệp uy tín ở nước ngoài;
- Là tác giả hoặc đồng tác giả công trình nghiên cứu khoa học và công nghệ xuất sắc, đã đạt giải thưởng quốc tế hoặc đã được ứng dụng rộng rãi mang lại hiệu quả thiết thực và phù hợp;
- Có bằng tiến sĩ từ các trường đại học trong nhóm 200 đại học hàng đầu thế giới theo các bảng xếp hạng quốc tế uy tín và có thời gian tối thiểu 05 năm giảng dạy, nghiên cứu, phát triển Khoa học Công nghệ tại cơ sở nghiên cứu, đào tạo có uy tín ở nước ngoài;
- Có bằng tiến sĩ và đã có ít nhất 05 năm làm việc tại vị trí nghiên cứu khoa học trong chương trình, dự án hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ hoặc trong bộ phận nghiên cứu của doanh nghiệp có uy tín ở nước ngoài;
- Có tối thiểu 10 bài báo quốc tế đăng trên các tạp chí danh tiếng hoặc là thành viên hội đồng khoa học của các tạp chí uy tín hoặc tham gia hướng dẫn thành công ít nhất 02 nghiên cứu sinh tiến sĩ;
Tuy nhiên, trong trường hợp ứng viên không đáp ứng các tiêu chí cụ thể, cơ quan, tổ chức, đơn vị được quyết định việc tuyển chọn chuyên gia và chịu trách nhiệm về quyết định đó.
2. Hàng loạt chính sách ưu đãi dành cho các chuyên gia đáp ứng yêu cầu
2.1. Ưu đãi về tiền lương, thưởng, điều kiện làm việc và chế độ phúc lợi
a. Ưu đãi dành cho chuyên gia:
- Tiền lương được bảo đảm tương xứng với nhiệm vụ được giao và phù hợp với mặt bằng tiền lương trong lĩnh vực Khoa học Công nghệ trên thị trường lao động.
- Tiền thưởng hằng năm: tối đa 04 tháng tiền lương ghi trong hợp đồng lao động.
- Tiền thưởng từ lợi nhuận thu được từ việc kinh doanh (cho thuê, bán, chuyển nhượng, chuyển giao…) kết quả nhiệm vụ Khoa học Công nghệ: tối thiểu 30% lợi nhuận thu được.
- Được hỗ trợ ban đầu 01 tháng lương để ổn định chỗ ở, di chuyển, mua sắm thiết yếu.
- Được hỗ trợ tiền thuê nhà, phương tiện đi lại hoặc cung cấp căn hộ tiêu chuẩn, phương tiện đi lại trong thời gian làm chuyên gia.
- Được chi trả kinh phí đi nghiên cứu, trao đổi khoa học ở nước ngoài khi được cử theo yêu cầu nhiệm vụ.
- Chăm sóc y tế, nghỉ dưỡng và nghỉ phép trong năm:
+ Được cung cấp gói chăm sóc sức khỏe tự nguyện theo năm không quá 01% tiền lương 01 năm;
+ Hằng năm, được hưởng 07 ngày nghỉ dưỡng trong nước và được hỗ trợ kinh phí để nghỉ dưỡng tối đa bằng 01 tháng lương cho bản thân cùng thành viên gia đình (bao gồm vợ hoặc chồng, con dưới 18 tuổi);
+ Được nghỉ phép theo quy định và được chi trả kinh phí vé máy bay khứ hồi 01 lần/năm cho chuyên gia cùng thành viên gia đình (bao gồm vợ hoặc chồng, con dưới 18 tuổi) về nước.
b. Ưu đãi dành cho thành viên gia đình của chuyên gia:
Ngoài ưu đãi được hưởng chung với chuyên gia như chế độ nghỉ dưỡng, chế độ đi lại, các thành viên trong gia đình của chuyên gia còn được hưởng các chính sách hỗ trợ cụ thể như sau:
- Được hỗ trợ tìm trường học và hỗ trợ học phí cho con dưới 18 tuổi trong các cơ sở giáo dục và đào tạo công lập.
- Được cung cấp gói chăm sóc sức khỏe tự nguyện cho gia đình theo năm không quá 01% tiền lương một năm ghi trong hợp đồng lao động của chuyên gia.
- Được hỗ trợ giới thiệu, tạo điều kiện tiếp cận cơ hội việc làm phù hợp theo quy định của Bộ luật Lao động và quy định của pháp luật khác có liên quan.
- Được cấp thị thực nhiều lần, thẻ tạm trú tương ứng với thời gian làm việc của chuyên gia (nếu có).
2.3. Ưu đãi hưởng nhập tịch Việt Nam
- Chuyên gia là người nước ngoài nếu có nguyện vọng sẽ được giảm điều kiện khi xem xét cho nhập quốc tịch Việt Nam theo quy định của pháp luật.
- Chuyên gia có quốc tịch Việt Nam có nhu cầu vào làm công chức, viên chức mà chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định thì được xem xét tiếp nhận; bổ nhiệm chức vụ mà không nhất thiết bảo đảm điều kiện về độ tuổi, chức danh quy hoạch, trình độ lý luận chính trị, thời gian giữ chức vụ liền kề.
- Được tôn vinh, tuyên dương, khen thưởng theo quy định.
- Được hưởng ưu đãi về thị thực và tạm trú theo đề xuất của Bộ Công an.
3. Người giới thiệu chuyên gia thành công sẽ được thưởng:
Sau 12 tháng kể từ thời điểm ký hợp đồng lao động, nếu chuyên gia đáp ứng yêu cầu chương trình, nhiệm vụ được giao thì cơ quan, tổ chức, cá nhân đã đề cử chuyên gia được thưởng 01 tháng lương của chuyên gia.
Nghị định 249 có hiệu lực thi hành từ ngày 19/09/2025. Ưu tiên áp dụng văn bản này nếu các văn bản hiện hành khác quy định ưu đãi thấp hơn./.
Bình luận: