Nhằm tiếp tục triển khai thi hành Luật Đất đai 2024, ngày 30/7/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (“Nghị định 103”). Dưới đây, ATA Legal Services đã cập nhật một số nội dung nổi bật, đáng chú ý tại Nghị định 103 như sau:
1. Mở rộng đối tượng được miễn tiền sử dụng đất
Nghị định 103 đã bổ sung thêm các đối tượng được miễn tiền sử dụng đất trong các trường hợp sau:
- Đất thực hiện chính sách cho Thương binh/bệnh binh không có khả năng lao động, hộ gia đình liệt sỹ không còn lao động chính;
- Đất ở cho người phải di dời khi Nhà nước thu hồi đất do có nguy cơ đe dọa tính mạng con người;
- Diện tích đất tại dự án đầu tư hạ tầng nghĩa trang để chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với hạ tầng, xây dựng cơ sở lưu giữ tro cốt mà chủ đầu tư bố trí để phục vụ mai táng cho các đối tượng chính sách xã hội theo quy định.
So với Nghị định cũ chỉ quy định miễn tiền sử dụng đất cho người bị di dời do thiên tai mà không đề cập rõ ràng đến các trường hợp bị thu hồi đất, Nghị định mới đã quy định rõ ràng hơn việc miễn tiền sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở mà người dân phải di chuyển chỗ ở nhưng không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở và không có chỗ ở nào khác trong địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất bị thu hồi.
Ngoài ra, Nghị định 103 đã quy định rõ ràng trách nhiệm của cơ quan quản lý đất đai trong việc thống kê, tổng hợp các trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, cũng như trách nhiệm và xử lý nếu người được miễn tiền sử dụng đất không đáp ứng điều kiện, bao gồm việc thu hồi miễn tiền sử dụng đất và yêu cầu người dân nộp lại số tiền tương đương với tiền chậm nộp tiền sử dụng đất.
2. Bổ sung thêm đối tượng được giảm tiền sử dụng đất
Ngoài các trường hợp giảm tiền sử dụng đất đã được ghi nhận trước đó, Nghị định 103 đã bổ sung thêm các đối tượng được giảm tiền sử dụng đất như sau:
- Giảm 50% tiền sử dụng đất với đất ở cho cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; giáo viên, nhân viên y tế… (Sau đây gọi chung là “Cán bộ, Viên chức”) đang công tác tại các xã biên giới, hải đảo hoặc huyện đảo không có đơn vị hành chính cấp xã thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;
- Giảm 30% cho các Cán bộ, Viên chức công tác tại đang công tác tại các xã biên giới, hải đảo hoặc huyện đảo không có đơn vị hành chính cấp xã thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn;
- Giảm tiền sử dụng đất đối với trường hợp sử dụng đất thực hiện dự án đầu tư hạ tầng nghĩa trang để chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với hạ tầng, xây dựng cơ sở lưu giữ tro cốt:
- Giảm 50%: dự án được đầu tư tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;
- Giảm 30%: dự án được đầu tư tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn;
- Giảm 20%: dự án không thuộc 02 trường hợp nêu trên.
3. Thay đổi đối tượng được miễn tiền thuê đất cho cả thời hạn thuê
Nghị định 103 thay đổi nhiều đối tượng được miễn tiền thuê đất cho cả thời hạn thuê, cụ thể:
3.1. Loại bỏ những trường hợp sau:
- Dự án đầu tư thuộc lĩnh vực đặc biệt ưu đãi đầu tư được đầu tư tại địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân của các khu chế xuất.
- Dự án sử dụng đất xây dựng ký túc xá sinh viên.
- Đất thực hiện dự án trồng rừng phòng hộ, trồng rừng lấn biển.
- Đất xây dựng công trình sự nghiệp của các tổ chức sự nghiệp công; đất xây dựng cơ sở nghiên cứu khoa học của doanh nghiệp khoa học và công nghệ.
- Đất xây dựng các công trình hỗ trợ quản lý, vận hành hệ thống cấp nước (nhà hành chính, nhà quản lý, điều hành, nhà xưởng, kho bãi vật tư, thiết bị) trong các dự án cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải.
- Đất xây dựng kết cấu hạ tầng sử dụng chung trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất.
3.2. Bổ sung những trường hợp sau
- Sử dụng đất xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt chuyên dùng, xây dựng công trình công nghiệp đường sắt.
- Sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công tư.
- Sử dụng đất để xây dựng nhà ở xã hội cho thuê; dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mà thuộc trường hợp được miễn tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về nhà ở, pháp luật về đất đai.
- Miễn tiền thuê đất đối với diện tích không phải đất quốc phòng, an ninh sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh của doanh nghiệp quân đội, công an mà tách được diện tích đất sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh với mục đích sử dụng đất khác.
4. Mở rộng phạm vi đối tượng được giảm tiền thuê đất
Trước đây, việc giảm tiền thuê đất chỉ áp dụng cho đối tượng là hợp tác xã hoặc áp dụng cho những trườnghợp thuê đất sản xuất kinh doanh gặp sự kiện gây thiệt hại như thiên tai, hoả hoạn, tai nạn bất khả kháng.
Còn hiện nay, theo quy định mới, giảm tiền thuê đất hướng tới các đối tượng, công trình, dự án rõ ràng, cụ thể như sau:
- Giảm 80% tiền thuê đất hàng năm trong cả thời hạn thuê đất đối với đất xây dựng công trình phụ trợ khác trực tiếp phục vụ công tác chạy tàu, đón tiễn hành khách, xếp dỡ hàng hóa của đường sắt; đối với đất xây dựng công trình dịch vụ hàng không, dịch vụ phi hàng không theo quy định;
- Giảm 50% tiền thuê đất hàng năm trong toàn bộ thời gian thuê đất của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định;
- Giảm tiền thuê đất hàng năm trong toàn bộ thời gian thuê theo tỷ lệ % doanh thu nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trên tổng doanh thu đối với diện tích đất không phải quốc phòng, an ninh sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh và doanh thu đối với mục đích sử dụng đất khác trong trường hợp không tách được diện tích đất sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh với mục đích sử dụng đất khác. Trường hợp không xác định được tỷ lệ % doanh thu này thì giảm 30% tiền thuê đất hằng năm trong toàn bộ thời gian thuê đất đối với toàn bộ diện tích đất sử dụng vào mục đích được Nhà nước cho thuê đất.
- Giảm tiền thuê đất theo mức 50% đối với trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư thuộc lĩnh vực, địa bàn ưu đãi đầu tư theo danh mục ngành, nghề ưu đãi đầu tư; ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư; địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn theo quy định, trừ trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công tư.
Nghị định 103 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/8/2024 và thay thế Nghị định 45/2024/NĐ-CP, Nghị định số 46/2024/NĐ-CP; Nghị định số 135/2016/NĐ-CP; Nghị định số 123/2017/NĐ-CP; Nghị định số 35/2017/NĐ-CP; Nghị định số 79/2019/NĐ-CP và bãi bỏ quy định về ưu đãi miễn, giảm tiền thuê đất đối với dự án thuộc lĩnh vực xã hội hóa theo quy định tại Điều 6 Nghị định số 69/2008/NĐ-CP, Nghị định số 59/2014/NĐ-CP./.
Bình luận: